• تست های تیروئیدی

    نام آزمایش

     

    تست های تیروئیدی

     

    نام های دیگر آزمایش تست های تیروئیدی

    T.F.T

     

    عملکرد تیروئید در بدن چیست؟

     

     

    غده تیروئید یک غده درون ریز است که شبیه بال پروانه است و جلوی گردن قرار دارد. غده تیروئید هورمون های مهمی تولید می کند که کاهش یا افزایش تولید هر کدام از آنها بر سوخت و ساز بدن، ماهیچه ها، پوست و حتی خلق و خو و رفتار ما اثر می گذارد.هورمونهای تیروئیدی نقش مهمی در سوخت و ساز بدن دارند، اینکه چه مقدار کالری مصرف کنیم، چه مقدار احساس گرما کنیم، تنظیم وزن بدن ودر بعضی اعضای بدن مثل قلب هم تنظیم ضربان قلب را بر عهده دارد.

    غده ی تیروئید، یُد موجود در غذا را جذب کرده و هورمون های  T3 و T4  (تری یدوتیرونین و تترایدوتیرونین یا تیروکسین) را می سازد. این هورمون ها در غده مزبور ذخیره شده و به تدریج در مواقع لزوم به داخل خون رها می شوند. هورمون های تیروئید برای رشد نرمال مغز و دستگاه عصبی به خصوص در سه سال اول زندگی ضروری هستند و در صورت عملکرد نامناسب آن ها ممکن است عقب ماندگی ذهنی بروز کند. بچه ها در سنین بالاتر برای رشد مناسب و بزرگسالان برای متابولیسم منظم و تنظیم سوخت و ساز بدن به هورمون های تیروئیدی نیازمند هستند.

    آزمایشات تیروئید شامل چه آزمایشاتی می شود؟

     

    T3

    T4

    TSH

    Free T3

    Free T4

    Anti T.P.O

    Anti T.G

     

    علت درخواست تست های تیروئیدی

    - انجام چک آپ های دوره ای

    - علائم کم‌کاری یا پرکاری تیروئید

    - تورم یا برآمدگی در قسمتی از گردن

    - سریع یا نامنظم شدن ضربان قلب

    - کلسترول بالا (که باعث تصلب شرایین، یا همان رسوب چربی در سرخرگ‌ها، می‌شود(

    - پوکی استخوان (شکنندگی یا نازک شدن استخوان‌ها(

    - مشکلات باروری، غیرطبیعی بودن سیکل عادات ماهانه، سقط مکرر، کاهش میل جنسی

    - سابقه خانوادگی اختلالات خود ایمنی، مثل دیابت نوع 1 و غیره

    - احساس ناخوشی پس از زایمان

    - برنامه‌ریزی برای بچه‌دار شدن

     

    نمونه مورد نیاز آزمایش و شرایط آن

    نمونه: خون وریدی

    بهترین زمان برای خونگیری به منظور انجام آزمایش ، صبح زود و بعد از ۱۲ ساعت ناشتا بودن و قبل از خوردن صبحانه است.

    عواملی که بر نتیجه آزمایش تیروئید تاثیر دارند عبارتند از:

    - هرگونه بیماری جدی مانند حمله قلبی، عفونت، تروما، بیماری‌های جدی کبد یا نارسایی کلیوی

    - داروهای مورد استفاده برای درمان اختلالات تیروئید، خصوصاً هنگامی که دوز مصرفتان بیش از اندازه زیاد یا کم است

    - سایر داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله: قرص‌های جلوگیری از بارداری، هورمون‌های استروئیدی، داروهای ضدسرع، داروهای ضدالتهاب، لیتیوم (مورد استفاده برای برخی اختلالات روانی) و آمیودارون (مورد استفاده برای کنترل اختلالات ضربان قلب)

    استروژن ،سولفونیل اوره آز ، کورتیکواستروئیدها ، ید ، پروپرانولول ، سایمتیدین ،فنی توئین ، هپارین ، کلرال هیدراته ، مواد حاجب ید دار، لیتیوم ، آمیودارون ،کلوفیبرات ،فورزماید ،دیازپام ،آنتاگونیست های دوپامین ، پروپیل تیو اوراسیل

    آزمایش تیروئید  به چه معناست؟

    تیروئید دو هورمون اصلی در جریان خون ترشح می‌کند. یکی از این هورمون‌ها تیروکسین است که حاوی چهار اتم ید بوده و اغلب به آن T4 گفته می‌شود. این هورمون، به نوبه خود، به تری-یدوتیرونین (T3) تبدیل می‌شود، که حاوی سه اتم ید است. از بین این دو، این T3 است که از نظر بیولوژیکی فعال بوده و متابولیسم بدن را تنظیم می‌کند.

    مقدار T4 و T3 ترشح شده توسط غده تیروئید به وسیله غده هیپوفیز تنظیم می‌شود که زیر مغز قرار دارد و خود غده هیپوفیز نیز تحت کنترل غده هیپوتالاموس است که در بالای آن قرار گرفته است، غده هیپوفیز سطح هورمون‌های تیروئید در خون را حس کرده و میزان آنها را در خون تنظیم می‌کند. اگر سطح هورمون‌ها کمی از حد طبیعی پایین‌تر بیاید، هیپوفیز با ترشح هورمونی به نام هورمون محرک تیروئید (TSH)، که غده تیروئید را برای تولید T4 بیشتر فعال می‌کند، واکنش نشان می‌دهد. وقتی سطح هورمون تیروئید از حد طبیعی بالاتر می‌رود، حسگرهای هیپوفیز این موضوع را حس کرده و این غده ترشح TSH را متوقف می‌کند تا تیروئید T4 کمتری تولید کند. به TSH، تیروتروپین هم گفته می‌شود. ترشح هورمون TSH تحت تاثیر هورمونی به نام TRH می باشد که از هیپوتالاموس ترشح می شود.

    معمولاً هورمون TSH اصلی ترین و مهم ترین تست جهت ارزیابی فعالیت غده تیروئید است، ولی به همراه آن ممکن است کل T3 و T4 (مقادیر متصل به پروتئین + مقادیر آزاد) و نیز T3 و T4 آزاد (FT3 و FT4) مورد بررسی قرار گیرند.

    بالا بودن سطح TSH و پایین بودن FT4 نشان دهنده کم‌کاری تیروئید است که نیاز به درمان دارد.

    پایین بودن سطح TSH و بالا بودن FT4 نشان دهنده پرکاری تیروئید است که نیاز به درمان دارد.

    به وضعیتی که در آن سطح TSH کمی بالا رفته اما سطح FT4 هنوز در بازه مرجع نرمال است کم‌کاری تیروئید تحت بالینی یا نارسایی خفیف تیروئید گفته می‌شود. این عارضه ممکن است به کم‌کاری تیروئید بالینی  تبدیل شود، که می‌توان با انجام آزمایش‌های مربوط به آنتی‌بادی‌های تیروئید (Anti TPO, Anti TG) میزان احتمال این تبدیل را تعیین کرد. برخی مبتلایان به کم‌کاری تیروئید، خصوصاً افرادی که سطح TSH آن‌ها بالاتر از 10mU/l است، می‌توانند از درمان با لووتیروکسین استفاده کنند.

    پایین بودن TSH به همراه پایین بودن FT4 می‌توان ناشی از نارسایی هیپوفیز (کم‌کاری تیروئید ثانویه ناشی از کم‌کاری هیپوفیز) یا واکنشی به یک بیماری مهم غیرتیروئیدی باشد.

    FT3: از این مورد تنها برای آزمایش تشخیص پرکاری تیروئید یا ارزیابی شدت آن استفاده می‌شود.

     

    جدول میزان طبیعی و غیر طبیعی هورمون های تیروئیدی

     

    سن

    میزان طبیعی هورمون T3 بر حسب nmol/l

    زیر 5 روز

    1.12 - 4.43

    5 روز تا 1 سال

    1.23 - 4.12

    1  سال تا 6 سال

    1.42 - 3.80

    7 تا 20 سال

    1.40 - 3.44

    بیشتر از 21 سال

    1.2 - 3.1

     

     

    سن

    میزان طبیعی هورمون T4 بر حسب nmol/l

    زیر 5 روز

    64.9 – 239

    6 روز تا 3 ماه

    69.6 – 219

    4 ماه تا 1 سال

    73.0 – 206

    13 ماه تا 11 سال

    76.8 – 184

    12 سال تا 20 سال

    76.1 – 170

    بیشتر از 21 سال

    66 - 181

     

    سن

    میزان طبیعی هورمون TSH بر حسب µIU/ml

    زیر 5 روز

    0.7 – 15.2

    6 روز تا 3 ماه

    0.72 – 11.0

    4 ماه تا 1 سال

    0.73 – 8.35

    13 ماه تا 6 سال

    0.7 – 5.92

    7 سال تا 11 سال

    0.60 – 4.84

    12 سال تا 20 سال

    0.51 – 4.30

    بیشتر از 20 سال

    0.27 – 4.2