نام آزمایش

تست های کبدی

فعالیت کبد در بدن چیست؟

کبد یکی از مهمترین ارگانهای بدن انسان است؛ این اندام وظیفه تصفیه خون را بر عهده دارد، و مسئول سوخت و ساز مواد غذایی، سم زدایی، سازنده فاکتورهای انعقاد خون و بسیاری اعمال حیاتی دیگر است.

از جمله عملکرد های مهم کبد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سم زدایی خون

تولید فاکتورهای مهم لخته شدن، آلبومین و بسیاری از پروتئین های مهم دیگر

سوخت و ساز ( پردازش ) داروها و مواد مغذی

پردازش محصولات زائد هموگلوبین و سلول های دیگر

ذخیره ویتامین ها، چربی، کلسترول و صفرا

تولید گلوکز ( گلوکونئوژنز یا سنتز گلوکز و انتشار آن در طول گرسنگی )

آزمایشات عملکرد کبد شامل چه آزمایشاتی می شود؟

AST یا  Aspartate Aminotransferase

ALP,ALK  یا  Alkaline Phosphatase

ALT یا  Alanine Aminotransferase

Total Bilirubin, Direct Bilirubin

آلبومین

T.Protein

PT یا زمان پروترومبین

INR

علت درخواست تست های عملکرد کبد

 چک آپ های دوره ای

  بیماری های کبدی مثل انواع هپاتیت های ویروسی و غیر ویروسی و یابیماری های  کیسه صفرا

 مصرف زیاد الکل

نمونه مورد نیاز آزمایش ها و شرایط آنها

نمونه: خون وریدی

- خون گیری باید قبل از مصرف دوز داروی روزانه انجام شود.

- در صورت تغییر دوز داروی مصرفی ، حداقل دو هفته پس از مصرف دوز جدید برای انجام آزمایش اقدام شود.

 - نیازی به ناشتا بودن وجود ندارد، اما توصیه ما این است که  برای اندازه گیری ALP فرد ناشتا باشد.

 - برخی از داروها باعث افزایش سطح این آنزیمها در خون می شوند. لذا در صورت صلاحدید پزشک معالج، داروی مصرفی را 8 تا 24 ساعت قبل از آزمایش قطع کنید.

 - تزریقات عضلانی و ورزش باعث افزایش AST خون می شوند.

آزمایش تست های کبدی به چه معناست؟

تست های عملکرد کبدی، آزمایش های خون هستند که برای کمک به تشخیص و نظارت بر بیماری یا آسیب کبدی استفاده می شود. آزمون اندازه گیری سطح آنزیم ها و پروتئین های خاص در خون شما هستند که قبلاً آزمایش عملکرد کبد (LFTs) نامیده می شد یک گروه از آزمایش خون هستند که التهاب و آسیب به کبد را تشخیص می دهد. همچنین با این تست ها می توان عملکرد کبد را بررسی کرد تست های آنزیمی کبد شامل ALT، AST، آلکالن فسفاتاز و تست های عملکرد واقعی کبدی (LFTs) شامل PT،INR، آلبومین، بیلی روبین است.

تست آنزیم های کبدی ALT و AST 

هنگامی که سلول های کبدی آسیب دیده یا نابود شوند آنزیم های موجود در سلول ها به داخل خون نشت می کند که آنها با آزمایش خون سنجیده می شود. ALT و AST دو آنزیم اصلی کبدی  هستند.

آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، که قبلا به نام SGOT نامیده می شد آنزیمAST علاوه بر کبد در عضلات قلب، ماهیچه، کلیه و مغز قرار دارد برای مثال، سطح AST سرم در حملات قلبی و یا آسیب عضلانی افزایش می یابد لذا یک شاخص بسیار خاص آسیب کبدی نیست.

آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، که قبلا به نامSGPT نامیده می شد ALTتقریبا به طور انحصاری در کبد یافت می شود.

اگر ALT و AST در خون با هم در مقادیر بالا باشد آسیب کبدی به احتمال زیاد موجود است.

تست های آنزیمی کبد مانند ( فسفاتاز، Nucleotidase5 و GGT ) است

یکی دیگر از وظایف کلیدی کبد تولید صفرا است که به هضم چربی کمک می کند صفرا از طریق کبد در یک سیستم لوله های کوچک (مجاری) جریان می یابد و در نهایت در کیسه صفرا در زیر کبد ذخیره می شود.

هنگامی که جریان صفراوی کاهش و یا مسدود شود سطح خونی آنزیم های خاص کبدی افزایش می یابد:

آلکالن فسفاتاز

Nucleotidase5

Gamma-Glutamyl Transferase یا GGT

این آنزیم آسیب دیدگی احتمالی کبد را نشان می دهد اگر سطح غیر طبیعی بیشتر باشد بیشتر احتمال آسیب کبدی وجود دارد. سطوح طبیعی GGT در حدود 9 - 48 واحد در لیتر می باشد.

تست های کبدی ممکن است برای یک یا همه این آنزیم ها در خون چک شود. آلکالن فسفاتاز اغلب انجام می شود.

ALP آلکالن فسفاتاز: کبد بالاترین مقدار این آنزیم را سنتز می کند همچنین سطح بالای آن در خون ممکن است به علت آسیب کبدی یا دلایل دیگر باشد. سطوح طبیعی ALP در حدود 45 - 115 واحد در لیتر می باشد.

اگر آلکالن فسفاتاز، 5 نوکلئوتیداز و یا GGT بالا باشند یک مشکل در جریان صفرا به احتمال زیاد وجود دارد. مشکلات جریان صفرا می تواند به علت مشکل در کبد، کیسه صفرا، یا لوله های اتصال به آنها باشد.

تست های واقعی عملکرد کبد

تست های عملکرد کبد PT و INR

کبد پروتئین ضروری برای لخته شدن طبیعی خون را می سازد تست های عملکرد کبدی واقعی توانایی کبد را برای ساخت این پروتئین ها چک می کنند و آنها عبارتند از:

زمان پروترومبین ( PT ): یک تست برای تعیین زمان لخته شدن نمونه خون است اگر سطوح فاکتورهای انعقادی پایین باشد زمان پروترومبین طولانی تر است مقادیر نرمال در حدود 9.5- 13.8ثانیه است.

نسبت بین المللی( INR ): یک آزمون واقعی نیست یک راه استاندارد برای همه آزمایشگاه جهت گزارش PT است بنابراین نتایج آنها با دقت با یکدیگر مقایسه می شود.

در افراد مبتلا به بیماری شدید کبدی PT و INRافزایش می یابد زیرا کبد نمی تواند به میزان طبیعی فاکتورهای انعقادی بسازد افزایش PT می تواند در بسیاری از علل دیگر علاوه بر بیماری کبدی وجود داشته باشد.

 PT اغلب همراه با PTT  (زمان نسبی ترومبوپلاستین ) چک می شود که یک تست عملکرد کبد نیست اگرPT و یا PTT بالا باشند ممکن است مشکل خونریزی یا لخته شدن خون وجود داشته باشد.

تست آلبومین: کبد همچنین آلبومین را می سازد آلبومین یک پروتئین ضروری است که در خون در گردش است آلبومین در افراد مبتلا به بیماری شدید مزمن کبدی پایین است. توجه داشته باشید که بسیاری از شرایط دیگر بیماری کبدی ممکن است سبب کاهش سطح آلبومین شود مقادیر نرمال در حدود 3.5 تا 5 گرم / دسی لیتر است.

تست بیلی روبین - بیلی روبین یک محصول زائد در اثر تجزیه گلبولهای قرمز خون است کبد بیلی روبین را پردازش می کند بنابر این می تواند در مدفوع دفع شود بیلی روبین در مجاری صفراوی کبد جریان یافته و در صفرا محلول است.

سطح خونی بیلی روبین در افراد ممکن است در اثر اختلال جریان صفرا افزایش یابد این می تواند در اثر بیماری شدید کبدی، بیماریهای کیسه صفرا، یا سایر شرایط سیستم صفراوی رخ دهد سطح بیلی روبین بسیار بالا باعث زردی، که در آن پوست و سفیدی چشم زرد می شود بیلی روبین یک آزمون عملکرد مفید کبد در افراد با مشکل جریان صفراوی است. سطح بیلی روبین ممکن است در افراد مبتلا به یک نوع کم خونی به نام کم خونی همولیتیک بالا رود. مقادیر نرمال در حدود 0.1 - 1.0 میلی گرم/ دسی لیتر است