تست تشخیص بارداری HCG

دیگر نام ها:

Pregnancy Test; Qualitative hCG; Quantitative hCG; Beta hCG; Total hCG; Total beta hCG

تست بارداری، تست هورمون گنادوتروپين جفتي انسان ( HCG)

تست های مرتبط:

Progesterone, First Trimester Down Syndrome Screen; Second Trimester Maternal Serum Screening

 

علت درخواست تست

تایید حاملگی، تعیین سن حاملگی،  احتمال سقط یا حاملگی پوچ، حاملگی خارج از رحم،  چند قلویی و ... که در این موارد بهتر است آزمایش 72-48 ساعت بعد مجددا تکرار شود.

در مردان در موارد تشخیص تومورهای_بیضه و نئوپلاسم آن نیز بررسی این هورمون کاربرد دارد که همراه با آلفا فیتو پروتئین تست می شود. در بعضی بدخیمی ها از قبیل کوریوکارسینوما – امبریونال سل کارسینوما – برخی سرطانهای رحم که میزان این هورمون بشدت بالا می رود، کاربرد دارد.

 

تست حاملگی Beta HCG چیست؟

متداولترين، آسانترين، ارزانترين و سريعترين روش تشخيص_حاملگي، جستجوي هورمون گنادوتروپين جفتي انسان (hCG یا  human Chorionic Gonadotropin) در سرم و ادرار می باشد. اين هورمون 3 تا 5 روز بعد از عقب افتادن عادت ماهانه در خون بانوان باردار قابل تشخيص است، و حدود دو هفته پس از زايمان طبيعي، در خون ناپديد شده و قابل تشخيص نمي باشد.

هورمون hCG از دو زنجيره آلفا (α) و بتا (β) تشکيل شده است. زنجيره آلفاي هورمون HCG از نظر ساختماني با هورمونهاي LH ـ FSH و TSH مشابه است، اما زنجيره بتاي آن، ساختار منحصر بفردي دارد، به همين دليل، اساس آزمايشهاي تعيين حاملگي، جستجوي زنجيره بتاي هورمون hCG درخون مي باشد.

زماني كه اسپرم و تخمک لقاح پیدا می کنند، تخمک لقاح یافته به طرف رحم رفته و در جدار آن لانه گزینی می کند. بین 3 تا 10 روز بعد جفت تشکیل می شود HCG ( هر دو بخش آلفا و بتا ) توسط سلول های تروفوبلاستیک جفت سنتز می شود و نیمه عمر آن 12 تا 36 ساعت است . مهمترین وظیفه این هورمون نگهداری از جسم زرد است که تولید استرادیول و پروژسترون می کند .

مقدار این هورمون در حاملگی طبیعی از روز ششم تا دهم بعد از لقاح در سرم خون مادر شروع به بالا رفتن می كند (حتی گاه از روز سوم لقاح هم قابل شناسایی است).

هورمون hCG كه از جفت ترشح مي شود، ابتدا در خون ظاهر شده، سپس بعد از شروع متابولیزه شدن در ادرار انتشار می یابد و دفع می شود؛ بنابراين آزمایش خون حساس تر است و زودتر مثبت می شود. درموارد حاملگی خارج رحمی هم که حتماً باید خون تست شود.

این هورمون ۳ تا ۵ روز بعد از عقب افتادن عادت ماهانه (Menstural cycle) در ادرار و قبل از آن، در سرم خون بانوان به مقداري می رسد که قابل اندازه گیری مي شود .

اگر مقدار هورمون BhCG کمتر از ۱۰ باشد شخص باردار نیست

اگر مقدار هورمون BhCG بیشتر از ۲۵ باشد فرد باردار است

اگر مقدار هورمون BhCG بین ۱۰ تا ۲۵ باشد نمی توان با قاطعیت گفت شخص باردار است ویا خیر

ميزان اين هورمون در خون و ادرار پس از وقوع حاملگی (یک روز پس از عقب افتادگی در سیکل ماهانه) به 5 تا 10 واحد می رسد که این مقدار برای مثبت شدن تست کافی است. از آن پس میزان هورمون به سرعت افزایش می یابد و سپس کم کم افت پیدا می کند. به طور طبیعی مقدار HCG هر 48 ساعت دوبرابر می‌شود . سطح این هورمون در هفته‌های ۸ تا ۱۱ به حداکثر خود رسیده و سپس در ادامه حاملگی کاهش می‌یابد. اما در موارد بارداري خارج رحمی، بارداري مولار، برداشت کل رحم(هيستركتومي)، کورتاژ پس از حاملگی سیر نزولی سریع تر آن را شاهد هستیم.

نمونه مورد نیاز:

ادرار اول صبح و یا خون وریدی

شرایط نمونه:

قبل از تحویل نمونه ادرار نباید مقادیر زیاد نوشیدنی خورده شود.

برای نمونه خون نیازی به ناشنا بودن وجود ندارد (اما بهتر است حداقل دو ساعت از خوردن غذا گذشته باشد). مصرف آب مانعی ندارد و حتی قطع داروهای دیگر فرد ضروری نیست.

این آزمایش چه زمانی قابل انجام است؟

این آزمایش را هرزمان و هر ساعت از روز که احتمال حاملگی طبیعی و یا حتی موارد خارج رحمی وجود داشته باشد و یا درخواست آن بوسیله خود بیمار هم قابل قبول است.

بعلاوه در موارد بدخیمی هائی که نامبرده شد و یا حین درمان برای ارزیابی چگونگی پاسخ بیمار به درمان

 

آیا عاملی می تواند مقدار HCG را تحت تاثیر قرار دهد؟

هیچ عاملی نمی تواند مقدار این هورمون را تحت تاثیر قرار دهد بجز داروهایی که حاوی این هورمون باشند. این داروها معمولا برای درمان نازایی مورد استفاده قرار می گیرد و پزشک در مورد زمان انجام این آزمایش پس از دریافت این داروها، شما را راهنمایی خواهد نمود. سایرداروها مثل آنتی بیوتیکها، ضد دردها، قرصهای ضد بارداری خوراکی یا سایر داروهای هورمونی هیچ تاثیر بر مقدار این هورمون نخواهند داشت.

چه زمانی نمونه خون به جای نمونه ادرار درخواست می شود؟

از آنجایی که HCG به صورت نرمال در ادرار خانومی که باردار نیست قابل تشخیص نمی باشد، یک آزمایش ادرار HCG برای تشخیص بارداری کافی ست. همچنین آزمایش خون برای اندازه گیری بارداری هم به کار می رود. اما در بعضی موارد،  اندازه گیری HCG کمی، برای موارد خاص مثل بارداری خارج از رحم یا خانم هایی که سقط داشته اند لازم است انجام شود.

در مواردی از این قبیل، متخصص زنان و زایمان درخواست اندازه گیری HCG در نمونه خون را می دهد.

چند روز بعد از سقط، یک آزمایش ادرار بارداری منفی می شود؟

میزان HCG ادرار تقریبا همزمان با HCG خون کاهش می یابد که ممکن ست بین 9 تا 35 روز طول بکشد و به طور متوسط 19 روز طول می کشد. اما زمان منفی شدن HCG بستگی به سطح HCG در زمان سقط دارد. معمولا سقط ها را با اندازه گیری مرتب سطح HCG خون بررسی می کنند.

اگر بعد از سقط، میزان HCG کاهش پیدا نکرد، ممکن ست به معنی وجود بافت هایی از جنین در رحم باشد که بایستی خارج شود.